Alüminyum kokil kalıba döküm; iki veya daha fazla parçadan oluşan kokil kalıbın çok sayıdaki alüminyum döküm parçasını üretmek için defalarca kullanılabildiği bir alüminyum döküm yöntemidir.

Alüminyum kokil kalıba döküm ise; kum esaslı malzemenin, modelin etrafına sıkıştırılması ve daha sonra modelin alüminyum kum kalıbından çıkarılması ile yapılan alüminyum döküm yöntemidir.

Alüminyum kokil kalıba dökümün en büyük avantajlarından biri; tek bir alüminyum kokil kalıbı ile yüz bin adede yakın parçanın, zaman kaybı olmadan hızlı ve seri üretim ile dökülebilmesidir. Alüminyum kokil kalıba dökümde ise her dökülen parça için alüminyum kum kalıbın ve modelin hazırlanması gereklidir. Buda alüminyum kum kalıba dökümde en büyük dezavantajlarından biridir. Çünkü alüminyum kum kalıbın hazırlanma aşaması uzun sürdüğünden zaman kaybına neden olur ve kum kalıbın içerisindeki parça soğumadan alüminyum kum kalıp tekrar kullanılamaz.

Alüminyum kokil kalıba dökümün en büyük avantajlarından bir diğeri ise alüminyum parçanın kokil kalıp içerisinde çok hızlı bir şekilde soğumasıdır. Bu durum alüminyum döküm parçanın ince ve sık yapılar meydana getirmesini sağlar. Malzeme yapısı inceldikçe, çekme - gerilme dayanımı ve akma sınırı artar. Böylece alüminyum parçanın sertlik ve tokluk değerlerinde bağlı mekanik özellikleri arttırılmış olur. Kum kalıba alüminyum dökümde ise yavaş soğuma meydana geldiği için taneler iridir. Bu nedenden dolayı alüminyum kum kalıba döküm yöntemi ile üretilen parçalar, alüminyum kokil kalıba döküm yöntemi ile üretilen alüminyum parçalara göre daha düşük mekanik özelliklere sahiptirler.

Alüminyum kokil kalıba döküm yönteminde, çelik veya dökme demirden kalıplar kullanılır. Kullanılan malzemeden dolayı kokil kalıp yüzeyi pürüzsüzdür ve boyutsal kararlılığı çok yüksektir. Alüminyum kum kalıba dökümde ise kalıp malzemesi olarak kum kullanılması, yüzey pürüzlülüğünün yüksek olmasına ve boyutsal kararlılığının azalmasına neden olur. Boyutsal kararsızlık ve yüzey pürüzlülüğünün yüksek olması sebebi ile Alüminyum kum kalıba dökümde 4 mm’den ince alüminyum döküm yapılması mümkün değilken, Alüminyum kokil kalıba dökümde 2,5 mm’ye kadar olan ince kesitli alüminyum dökümün yapılması mümkündür. Ayıca, boyutsal kararlılığın yüksek olması sonucunda dökülen alüminyum parçalarda 0,25 mm boyut hassasiyeti sağlanır. Bu nedenle ince ve karmaşık alüminyum parçaların üretiminde Alüminyum kokil kalıba döküm yöntemini kullanmak, Alüminyum kum kalıba döküm yöntemini kullanmaktan çok daha avantajlıdır.

Alüminyum kokil kalıba dökümde, alüminyum kum kalıbının istenilen derecede sıkıştırılmadığı durumlarda derece kırılması meydana gelirken, alüminyum kokil döküm kalıpları demir ya da çelikten yapıldığı için derece kırılması meydana gelmez. Alüminyum kum kalıba dökümde kum nemli olduğunda alüminyum döküm esnasında gaz kabarcığı ve karıncalanma gibi döküm hataları meydana gelirken, Alüminyum kokil kalıba dökümde sıcak kalıba döküm gerçekleştirildiği için nem bulunmaz. Bundan dolayı nemden kaynaklı döküm hatalarının oluşumu meydana gelmez.

Hazırlayan: Halime AYANA

Kaynakça
1) DÖKÜM PRENSİBLERİ VE TEKNOLOJİSİ II. BÖLÜM Doç. Dr. Ahmet ÖZEL SAKARYA ÜNİVERSİTESİ
2) DÖKÜMCÜNÜN EL KİTABI Serisi-04 Alüminyum Döküm Alaşımları Dr. Arda Çetin
3) DÖKÜM TEKNOLOJİSİ İMAL USÜLLERİ DERS NOTLARI Prof. Dr. Ahmet Aran İTÜ Makine Fakültesi

Etiketler : alüminyum, döküm teknikleri, döküm yöntemleri, alüminyum döküm, alüminyum kum döküm, alüminyum kokil döküm, kum kalıp, kokil kalıp, kum döküm, kokil döküm, kum kalıba alüminyum döküm, kokil kalıba alüminyum döküm, alüminyum kokil kalıba döküm